Kisan Diwas 2024: మాజీ ప్రధాని చౌదరి చరణ్ సింగ్ జన్మదినాన్ని పురస్కరించుకుని డిసెంబర్ 23న కిసాన్ దివస్ లేదా జాతీయ రైతుల దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటారు. దేశవ్యాప్తంగా రైతులను ఆర్థిక వ్యవస్థకు వెన్నెముకగా గుర్తించేందుకు ఈ దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటారు. ఈ రోజు దేశం సామాజిక-ఆర్థిక అభివృద్ధికి వారి సహకారాన్ని కూడా హైలైట్ చేస్తుంది.
కిసాన్ దివస్ 2024 పంజాబ్, హర్యానా, ఉత్తరప్రదేశ్, మధ్యప్రదేశ్ వంటి అనేక రాష్ట్రాల్లో నిర్వహింస్తుంది. ఇక్కడ వ్యవసాయం ప్రధాన వృత్తిగా పనిచేస్తుంది. రైతుల సాధికారత కోసం, దేశంలో రైతుల సంక్షేమం కోసం కేంద్ర ప్రభుత్వం అనేక పథకాలు, పథకాలను ప్రారంభించింది . రైతుల కోసం కొన్ని కీలక ప్రభుత్వ పథకాలను పరిశీలించండి:
పీఎం కిసాన్ సమ్మాన్ యోజన
ప్రధానమంత్రి కిసాన్ సమ్మాన్ యోజన అనేది ఫిబ్రవరి 24, 2019న ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోదీ ప్రారంభించిన కేంద్ర పథకం. ఈ పథకంతో పాటు, కొన్ని మినహాయింపులకు లోబడి భూమిని కలిగి ఉన్న రైతుల ఆర్థిక అవసరాలను కేంద్రం అందిస్తుంది. పథకంలో భాగంగా, మూడు త్రైమాసిక వాయిదాలలో ప్రత్యక్ష ప్రయోజన బదిలీ (డిబిటి) విధానం ద్వారా రైతుల కుటుంబాలకు రూ.6,000 అందజేస్తున్నారు. అక్టోబర్‌లో 18వ విడత పథకాన్ని విడుదల చేస్తే, మొత్తం పంపిణీ సంఖ్య రూ. 3.45 లక్షల కోట్లు దాటింది, దేశవ్యాప్తంగా 11 కోట్ల మంది రైతులకు మద్దతుగా ఉంది.
ప్రధాన మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన
ప్రధాన్ మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన అనేది 2016లో ప్రారంభించబడిన మరొక కేంద్ర పథకం, ఇది పంటల బీమా ఉత్పత్తిని అందించడానికి, రైతులకు నివారించలేని సహజ ప్రమాదాలకు వ్యతిరేకంగా సమగ్ర రిస్క్ కవరేజీని అందిస్తుంది. పథకంలో భాగంగా, రైతుల ప్రీమియం వాటా ఖరీఫ్ పంటలకు 2%, రబీ పంటలకు 1.5% , వాణిజ్య/ఉద్యాన పంటలకు 5% వరకు పరిమితం చేయబడింది.
ఈలోగా, ఈ పథకం కింద మొత్తం రూ.1,67,475 కోట్ల క్లెయిమ్‌లకు సంబంధించి ఇప్పటికే రూ.1,63,519 కోట్లు (98%) చెల్లించినట్లు కేంద్ర వ్యవసాయ , రైతు సంక్షేమ మంత్రిత్వ శాఖ ఈ ఏడాది ఆగస్టులో పార్లమెంటుకు తెలిపింది.
ప్రధాన మంత్రి కిసాన్ మన్ధన్ యోజన
ప్రధాన్ మంత్రి కిసాన్ మాన్‌ధన్ యోజన అనేది కేంద్రం నుండి సెప్టెంబరు 12, 2019న ప్రారంభించబడిన మరొక పథకం. కేంద్రం మార్గదర్శకత్వంలో ఈ పథకం భారతదేశంలోని భూమిని కలిగి ఉన్న చిన్న , సన్నకారు రైతులందరికీ (SMFలు) సామాజిక భద్రతను అందిస్తుంది.
ఈ పథకంలో భాగంగా, అర్హులైన లబ్ధిదారులకు 60 ఏళ్లు నిండిన తర్వాత నెలవారీ రూ. 3,000 స్థిర పింఛను అందజేస్తారు. 18 నుంచి 40 ఏళ్ల మధ్య ఉన్న రైతులు 60 ఏళ్లు వచ్చే వరకు నెలకు రూ. 55-200 వరకు చెల్లించాల్సి ఉంటుంది.
వ్యవసాయ మౌలిక సదుపాయాల నిధి
అగ్రికల్చర్ ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్ ఫండ్ అనేది ఇప్పటికే ఉన్న మౌలిక సదుపాయాల అంతరాలను పరిష్కరించడానికి , వ్యవసాయ రంగంలో మౌలిక సదుపాయాలపై పెట్టుబడిని సమీకరించడానికి ఆత్మనిర్భర్ భారత్ ప్యాకేజీ కింద ప్రారంభించబడిన మరొక కేంద్ర పథకం.
వ్యవసాయ మంత్రిత్వ శాఖ ప్రకారం, ఈ పథకం పంటకోత అనంతర నిర్వహణ మౌలిక సదుపాయాల కోసం అలాగే కమ్యూనిటీ ఫార్మింగ్ ఆస్తుల కోసం వడ్డీ రాయితీ, క్రెడిట్ గ్యారెంటీ మద్దతు కోసం ఆచరణీయ ప్రాజెక్టులలో పెట్టుబడి పెట్టడానికి అవకాశాన్ని అందిస్తుంది. ప్రణాళికలో భాగంగా, FY 2020-21 నుండి FY 2025-26 వరకు 1 లక్ష కోట్ల రూపాయల నిధిని పంపిణీ చేయవలసి ఉంది, అయితే FY 2020-21 నుండి FY 2032-33 వరకు మద్దతు అందిస్తుంది.
